Bombaj 2

Ekonomia

W Bombaju mieszczą się siedziby wielu instytucji finansowych o znaczeniu krajowym, m.in. Bombay Stock Exchange, Reserve Bank of  India czy National Stock Exchange. Ponadto znajduje się tu mennica i siedziby licznych firm (m.in. Tata Group, Godrej czy Reliance). Większość z nich mieści się w południowej części miasta, przy Dalal Street, którą nazywa się indyjską Wall Street.
Tradycyjnymi gałęziami przemysłu były tekstylny i spożywczy. Duże dochody przynosił także port morski. Obecnie rozwijają się te gałęzie, w których potrzeba coraz więcej wykwalifikowanych pracowników. Są to takie gałęzie jak techniczny, szlifierniczy i informatyczny. W Bombaju jest wielu wykwalifikowanych specjalistów z różnych dziedzin. Przeważają jednak pracownicy niewykwalifikowani i półwykwalifikowani, którzy pracują jako domokrążcy, mechanicy itp. Wiele osób znajduje także zatrudnienie w obsłudze portu.
W Bombaju dobrze rozwinięty jest przemysł rozrywkowy. Mieszczą się tu największe indyjskie stacje radiowe, telewizyjne oraz wydawnictwa. Rozwija się tu także prostytucja. Bombaj jest największym ośrodkiem kinematografii indyjskiej. Mieszczą się tu liczne studia filmowe i kina.

Transport

Większość mieszkańców Bombaju polega na publicznym systemie transportu. W mieście jest bardzo mało przestrzeni parkingowych, a drogi są wąskie i panuje na nich duży tłok. To nie sprzyja rozwojowi komunikacji prywatnej. Głównym systemem publicznego transportu są koleje miejskie. Zachodnie linie obejmują zachodnią część miasta, środkowe środkową i północno-wschodnią. Wschodnie linie natomiast obejmują port i Nowy Bombaj. Rozwinięta jest także komunikacja promowa (kursują one głównie między licznymi zatoczkami w północnej części miasta).
Sieć publicznych autobusów łączy miasto Bombaj z dystryktami przedmiejskimi (Thane, Nowy Bombaj). Autobusy często są bardzo zatłoczone. Są one jednak tańsze niż pociągi.
Taksówki bardzo łatwo odróżnić od innych samochodów – tylko one są pomalowane na czarno i żółto. Ostatnio nałożono podatki na taksówkarzy, a także ustalono maksymalną liczbę osób w samochodzie (4), co w dużej mierze przyczyniło się do wzrostu bezpieczeństwa na tutejszych drogach. Popularnym środkiem transportu są autoriksze. Kursują one jednak tylko w strefie przedmieść. Maksymalna liczba pasażerów zabieranych przez autoriksze to 3.
Głównym środkiem komunikacji w podmiejskich częściach Bombaju są autoriksze
Bombaj obsługiwany jest przez międzynarodowy port lotniczy Chhatrapati Shivaji, którego terminale zlokalizowane są na przedmieściach Santacruz i Sahar. W pobliżu znajduje się również port lotniczy Juhu, który był pierwszym lotniskiem cywilnym w Indiach.
Bombaj jest ważnym węzłem komunikacji kolejowej. Od miasta rozchodzą się linie kolejowe we wszystkie strony Indii. Ponadto znajduje się tu siedziba dyrekcji kolei indyjskich. Głównym dworcem kolejowym jest Chhatrapati Shivaji Terminus (dawniej Dworzec Wiktorii).
Dzięki naturalnemu portowi Bombaj jest jednym z najważniejszych portów handlowych Indii. Tu także znajduje się baza Indyjskiej Marynarki Wojennej.

Demografia

Obszar metropolitalny Bombaju zamieszkuje około 19,7 mln osób (2006). Taka liczba ludności na bardzo małej powierzchni (4 355 km²) daje około 4 500 osób na km². Na 100 mężczyzn przypada zaledwie 81,1 kobiety. Wynika to z faktu, że wielu mężczyzn, emigrujących do miasta z regionów wiejskich, pozostawia żony i dzieci w rodzinnej wsi.
Analfabetyzm jest niższy niż średni w Indiach – 23%. Jest on jednak nierównomiernie rozłożony wobec płci: 18% dorosłych mężczyzn nie umie czytać i pisać, a ten sam wskaźnik u kobiet wynosi 28,4%. Wyznawcy hinduizmu stanowią 68% mieszkańców, muzułmanie 17%, chrześcijanie i buddyści po 4%. Ponadto żyją tu spore grupy parsów, dźinistów, sikhów i żydów. Duża grupa mieszkańców to ateiści.
W Bombaju mieszają się religie z całego regionu Azji Południowej. Na zdjęciu najstarszy i największy meczet w mieście – Dźama Masdźid
Przestępczość w Bombaju ciągle spada. W 2001 odnotowano 30 991 przestępstw, a w 2004 27 577. Oznacza to spadek o 11%. Największym więzieniem w mieście jest Arthur Road Jail.
W mieście mieszają się imigranci z całego regionu Azji Południowej. Powoduje to, że na ulicach słychać wielojęzyczny gwar. Większość ludności posługuje się językiem hindi albo lokalnym dialektem bambaiya hindi. Ponadto popularne języki to marathi i Indian English (indyjska odmiana angielskiego). Marathi jest językiem urzędowym stanu Maharasztra. Natomiast językiem angielskim posługują się głównie biznesmeni i pracownicy biurowi. Innymi językami używanymi w Bombaju są gudźarati, bengalski, tamilski, urdu, malajalam, telugu, pańdźabi (pendżabski), konkani, nepalski i kannada.

Ludie i kultura

Mieszkańców Bombaju nazywa się Mumbaikar lub Bombayite.
W mieście odbywają liczne, hucznie obchodzone, festiwale, festyny i święta różnych religii.
Bombaj ma 2 własne sieci barów szybkiej obsługi (tzw. fast-foodów): vada pavs i bhelpuri. Popularna jest południowoindyjska i chińska kuchnia. W Bombaju można dobrze zjeść, posłuchać ludowej muzyki, obejrzeć hinduski film i przeczytać hinduską książkę. W 2004 roku Bombaj został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Miasto jest miejscem narodzin hinduskiej kinematografii. Pierwszy film powstał tu już w 1896. W Bombaju znajduje się też największa w Azji liczba kin, oraz największa kopuła IMAX. Z tych powodów miasto zawdzięcza swój przydomek Bollywood. Mieszczą się tu także 2 galerie sztuki: Jehangir i Narodowa Galeria Sztuki Współczesnej (National Gallery of Modern Art) oraz liczne muzea (m.in. Muzeum Księcia Walii). Zbudowane w 1833 Asiatic Society of Bombay to najstarsza biblioteka publiczna w mieście.
Miasto ma 6 miast siostrzanych. Są to: Londyn, Los Angeles, Jokohama, Berlin, Sankt-Petersburg i Stuttgart.