Kalkuta

Kalkuta  - stare nazwy wciąż w powszechnym użyciu) – miasto w północno-wschodnich Indiach, w delcie Gangesu. 4 638 350 mieszkańców (2006); region metropolitalny 15,6 mln mieszkańców (2006). Stolica stanu Bengal Zachodni, wielki węzeł komunikacyjny i port morsko-rzeczny, wielki ośrodek przemysłowy, handlowy, naukowy i kulturalny w regionie. Liczne zabytki architektury pałacowej i świątynie hinduskie, a w leżącym w obrębie metropolii Howrah znajduje się najstarszy w Indiach ogród botaniczny. Czwarte co do wielkości miasto kraju.

Historia miasta

Kalkuta została założona w 24 sierpnia 1690, kiedy Brytyjska Kompania Wschodnio-indyjska weszła w posiadanie trzech wiosek, w tym Kalikaty, od której nazwy wywodziła się pierwotna nazwa. W 1698 ukończono budowę fortu Williams. W 1756, w czasie wojny siedmioletniej miał miejsce incydent w Czarnej Jamie. Wobec zignorowania żądania miejscowego władcy, który nie chciał rozbudowy fortu, wtrącono ponad 140 brytyjskich żołnierzy i cywilów do lochu o powierzchni 20 metrów kwadratowych. Następnego ranka dożyło tylko 23 więźniów.

W 1772 Kalkuta została stolicą Indii Brytyjskich. Była nią aż do 1912, kiedy miasto utraciło stołeczność na rzecz New Delhi. W tym czasie osuszono okoliczne bagna i rozbudowano miasto.

W czasie II wojny światowej miasto zostało dwukrotnie zbombardowane przez Japończyków. W 1943 z powodu przekazywania żywności wojskom alianckim doszło do niedoborów wapnia. Spowodowała to głód, w wyniku którego zmarło ponad 5 mln ludzi. W 1946 doszło do zamieszek w wyniku których śmierć poniosło 2 tys. ludzi. Po podziale Indii Brytyjskich doszło do masowej migracji: Hindusi uciekali z ówczesnego Pakistanu Wschodniego (obecnego Bangladeszu) do Indii, natomiast muzułmanie migrowali w przeciwną stronę.

W latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych strajki, przerwy w dostawach energii elektrycznej i działalność maoistowskich bojowników spowodowały stagnację ekonomiczną miasta. W połowie lat dziewięćdziesiątych nastąpiła powolna poprawa sytuacji gospodarczej po wprowadzeniu przez rząd Indii reform gospodarczych. Od początku XXI wieku, dzięki sektorowi IT, gospodarka szybko się rozwija.

W 2001 zmieniono angielską nazwę Kalkuta na Kolkata. Zgodnie z ustaleniami Komisji Standaryzacji Nazw Geograficznych dotychczasowa angielska nazwa miasta Kalkuta pozostaje w użyciu w Polsce jako polski egzonim.

Szkolnictwo wyższe 

• Uniwersytet Kalkuty (1857)
• Uniwersytet Jadavpur (1905)
• Bengalski Uniwersytet Techniczno-Naukowy (1856) 

Miasta aglomeracji

Bhatpara